Page 7 - Biologia na czasie. Maturalne karty pracy

Rozwiązanie zadania 1.1.:

Krok 1 Żeby poprawnie sformułować hipotezę, musisz najpierw zrozumieć, jaki proces lub 1. Badania przyrodnicze
jakie zjawisko zostało zbadane. W tym celu dokładnie przeczytaj wstęp zadania.

Zauważ, że we wstępie zadania znajduje się opis mimikry. Może to wskazywać, że przedmio-
tem zainteresowania badaczy w opisanym doświadczeniu było właśnie to zjawisko.
Mimikra dotyczy relacji między gatunkiem bezbronnym a gatunkiem niebezpiecznym.
W opisie doświadczenia występują dwa gatunki węży: bezbronny wąż mleczny i jadowity
wąż koralowy. Wąż mleczny upodabnia się wyglądem do węża koralowego. Ponadto badacze
sprawdzali liczbę ataków drapieżników, które zamieszkują określony teren, na różnie ubar-
wione węże. Na podstawie wszystkich tych informacji możesz uznać, że początkowe założe-
nie jest prawidłowe, a badanym zjawiskiem była mimikra.

Krok 2 Następnie musisz zrozumieć, na jakie pytanie chcieli poznać odpowiedź bada­
cze, czyli ustalić, jak brzmiał problem badawczy doświadczenia.

W opisie doświadczenia zawarto informacje, że sztuczne węże były umieszczone na dwóch
rodzajach poletek: na ternach, gdzie były obecne jadowite węże koralowe, oraz na terenach,
na których węże te nie występowały.
Zastanów się, dlaczego badacze umieścili sztuczne węże na różnych obszarach.
Możliwe, że według założeń badaczy na terenach, gdzie nie ma gatunku jadowitego, drapież-
niki nie powinny unikać ataków na sztucznego kolorowego węża mlecznego, ponieważ nie
mają negatywnych doświadczeń związanych z wężem o takim ubarwieniu. Na tych obsza-
rach jaskrawe ubarwienie powinno nawet zwiększać liczbę ataków – ze względu na łatwość
zauważenia węża. Natomiast na obszarach, na których jadowite węże występują, drapieżniki
powinny unikać ataków na sztuczne węże mleczne.
Problem badawczy doświadczenia mógł zatem brzmieć: Czy mimikra węża mlecznego
zmniejsza liczbę ataków drapieżników na osobniki tego gatunku na wszystkich obszarach,
czy tylko na tych terenach, na których współwystępują z nimi jadowite węże koralowe?

Krok 3 Znając problem badawczy, możesz sformułować hipotezę.

Przypomnij sobie, czym jest hipoteza.

Hipoteza jest przewidywaną, ale niekoniecznie prawdziwą odpowiedzią na pytanie sformuło-
wane w problemie badawczym.
Pamiętaj, że hipoteza jest stawiana przed wykonaniem doświadczenia i może mieć formę
zdania oznajmującego twierdzącego lub zdania oznajmującego przeczącego. Dlatego możesz
ją zapisać na różne sposoby.
Odpowiedź 1: Mimikra chroni węże mleczne przed drapieżnikami tylko na terenach
zamieszkanych przez węże koralowe.

Odpowiedź 2: Mimikra chroni węże mleczne przed drapieżnikami bez względu na to,
czy na badanych terenach występują węże koralowe.
Odpowiedź 3: Mimikra nie chroni węży mlecznych przed drapieżnikami na terenach,
na których nie występują węże koralowe.

7